Levensbeschouwelijke oriëntatie: nieuw vak in officieel onderwijs

De Vlor vindt dat leerlingen in het officieel onderwijs – in plaats van een erkende godsdienst of niet-confessionele zedenleer – ook moeten kunnen kiezen voor een nieuw, neutraal vak over ethiek en levensbeschouwing: ‘levensbeschouwelijke oriëntatie'.

Vrijstellingen
Elk schooljaar opnieuw vraagt een aantal leerlingen van het officieel onderwijs om te worden vrijgesteld van de keuze tussen één van de erkende godsdiensten en niet-confessionele zedenleer. In sommige methodescholen van het officieel onderwijs vragen ouders collectief vrijstelling. Zij opteren voor een integratie van de levensbeschouwelijke opvoeding in de andere vakken. Andere ouders herkennen zich niet in het beschikbare aanbod, bijvoorbeeld omdat hun godsdienstige overtuiging niet erkend is. Officiële scholen moeten die vrijstellingen toestaan omdat er geen neutraal vak bestaat.

Grondwet
Anderzijds zegt de Grondwet dat leerlingen die zo'n vrijstelling krijgen net als alle andere leerlingen recht hebben op een morele of religieuze opvoeding ten laste van de gemeenschap. De Vlor leidt daaruit af dat de Grondwet de overheid oplegt om in het officieel onderwijs een levensbeschouwelijk neutraal vak over ethiek en levensbeschouwing aan te bieden. ‘Levensbeschouwelijke oriëntatie' zou zo'n verplicht alternatief kunnen zijn voor leerlingen die geen geëngageerd vak kiezen. Het Vlaams Parlement moet de neutraliteit van dat vak garanderen.

De vertegenwoordigers van de erkende instanties werden door de Vlor gehoord. Zij hebben twijfels over de juridische interpretatie waarop de Vlor zijn advies steunt. Daarom heeft de Vlor de minister voorgesteld om een tweede juridisch oordeel te vragen. Wenst de overheid dit advies niet te volgen, dan vraagt de Vlor omkadering voor de opvang van leerlingen met vrijstelling en een herziening van de regeling om vrijstelling te vragen. Vrijstelling moet mogelijk zijn op eenvoudig verzoek. Ouders hoeven dat niet te motiveren.