Advies over het eindrapport en het actieplan kleuterparticipatie

Het eindrapport kleuterparticipatie maakt een uitgebreide analyse van de kleuterparticipatie en het kleuterparticipatiebeleid in Vlaanderen. Op basis daarvan werkte de minister het actieplan 'Elke dag kleuteronderwijs telt’ uit. Daarmee wil ze nieuwe impulsen creëren om kleuters meer naar de kleuterschool te krijgen. Het actieplan zet in op maximale participatie, zowel voor inschrijving als voor aanwezigheid. De Vlor waardeert die erkenning van het belang van het kleuteronderwijs.

Inzetten op tweesporenbeleid: kwantiteit én kwaliteit

De Vlor begrijpt dat kleuterparticipatie stapsgewijs moet worden aangepakt, maar vindt de voornamelijk kwantitatieve insteek van het actieplan een beperking. Om meer kleuters te laten participeren, moet tegelijk worden ingezet op kwaliteitsvol kleuteronderwijs.

Maximale aanwezigheid geen doel op zich

De Vlor vraagt een genuanceerde kijk op het streven naar en het stimuleren van kleuterparticipatie. Hij pleit voor een zo groot en zo regelmatig mogelijke participatie die inspeelt op de diversiteit aan specifieke oorzaken van geen of onvoldoende participatie.

Aanbevelingen bij de uitrol van het actieplan

De Vlor vraagt de minister om niet verder in te zetten op bijkomende algemene reglementering en voluit te gaan voor lokale antwoorden en maatwerk. Er zijn momenteel heel wat actoren op vlak van kleuterparticipatie waardoor het nog vaak aan efficiëntie ontbreekt. De Vlor vraagt om verantwoordelijkheden sterker te benoemen. Voor de school ziet hij een sleutelrol in de aanpak van onvoldoende aanwezigheden. De Vlor nuanceert dat de Vlaamse kleutercoördinator ‘hét verschil’ zal kunnen maken en wijst op de noodzakelijke wisselwerking met de lokale actoren. Ook moet de slagkracht van de gemeenten in het kader van het flankerend onderwijsbeleid versterkt worden. De raad dringt aan op een grondig maatschappelijk debat over de verhouding tussen school en gezin. De kleuterschool krijgt immers te maken met een aantal specifieke uitdagingen in relatie tot het evenwicht tussen leren (education) en zorg (care), zoals het omgaan met de jongste kleuters die vaak nog niet zindelijk zijn en/of behoefte hebben aan slaap.

Kan het actieplan volstaan?

In zijn advies over het toekomstgericht actieplan basisonderwijs (maart 2017) zal de Vlor verder uitwerken wat nodig is om kwaliteitsvol kleuteronderwijs te realiseren. De raad formuleert alvast volgende voorbeelden van maatregelen: kind-vrije uren voor leraren, de verhoging van het aantal uren kinderverzorging en het optrekken van de werkingsmiddelen voor het kleuteronderwijs tot het niveau van het lager onderwijs.