Langetermijnbeleid rond de taalscreening bij kleuters

Sinds 2021-2022 nemen (gewone) basisscholen bij elke vijfjarige kleuter de KOALA-toets af: een centraal ontwikkelde taalscreening die de luistervaardigheid Nederlands nagaat.

Nu de eerste twee afnames van deze KOALA-toets achter de rug zijn, formuleert de Vlor aanbevelingen voor toekomstig beleid rond deze KOALA-toets.  Die grijpen terug naar de kritische voorwaarden die we in februari 2021 formuleerden in ons advies bij de uitrol van de KOALA-toets.

Voorwaarden op klas- en schoolniveau

De Vlor vraagt aan de overheid om de digitale versie van de KOALA-toets gratis ter beschikking te stellen.  De regelgeving verplicht de afname van deze taalscreening. De Vlor vindt daarom dat de scholen hiervoor geen kosten moeten dragen.

 De taalscreening dient om scholen te helpen bij de identificatie van leerlingen die extra taalondersteuning nodig hebben. Het is geen toelatingsproef voor het eerste leerjaar, terwijl deze bezorgdheid bij sommige ouders leeft. Ook directeurs en leraren missen soms de noodzakelijke nuance in de communicatie over het doel van de KOALA-toets. Daarom is eenduidige en heldere communicatie een belangrijke prioriteit.

Om een doorgedreven langetermijnbeleid mogelijk te maken, pleit de Vlor voor een aangehouden brede strategie om deskundigheid verder te ontwikkelen. Er moet tijd zijn in de opdracht van leraren voor overleg en professionalisering om verder te kunnen bouwen aan effectieve taalondersteuning.  

Basisscholen hebben ook  een betere omkadering nodig  om nog nog beter werk te maken van kwaliteitsvolle interacties. Dat is van cruciaal belang om een krachtige taalleeromgeving te kunnen aanbieden. Een taalscreening zal niet automatisch de kwaliteit verhogen.

Verder onderzoek en monitoring

De Vlor vraagt aan de overheid om de basismonitoring verder te zetten. Die geeft zicht op de deelname van leerlingen aan de KOALA-toets en hun scores op schoolniveau. Daarnaast beveelt de raad aan om zo snel mogelijk verdiepend, wetenschappelijk langetermijnonderzoek op te zetten naar de effecten en de meerwaarde van de KOALA-toets.