Voluit voor weerbaar onderwijs Wat leren we uit de coronacrisis voor onderwijsbeleid?
De coronacrisis bracht aan het licht welke essentiële rol onderwijs speelt in de maatschappij. Onderwijs betekent immers veel meer dan leren.
De Vlor bekeek de gevolgen van de crisis vanuit een uniek perspectief. Vanuit zijn diverse samenstelling, schat de raad de brede gevolgen van de crisis in en doet hij aanbevelingen voor de toekomst.
Het staat buiten kijf dat iedereen enorme inspanningen doet om de gevolgen van de crisis te compenseren en om alle lerenden aan boord te houden. Dat wordt uitgebreid beschreven in het advies. Tegelijk heeft de crisis de structurele problemen waarmee onderwijs kampt, sterk uitvergroot. Nochtans moet het recht op leren voor iedereen en altijd gegarandeerd zijn. De Vlor vraagt de Vlaamse overheid dan ook om op middellange termijn sterk te investeren in rechten en noden van lerenden, onderwijsorganisatie, personeel en begeleiding en in infrastructuur en uitrusting.
Het advies zoomt in op vijf thema’s en domeinen waarrond we de voorbije maanden uitdagingen zagen opduiken:
De noden en rechten van lerenden
Het recht op leren voor iedereen moet altijd gegarandeerd worden, in elke situatie en ongeacht de vorm waarin onderwijs aangeboden wordt. We vragen om werk te maken van digitale inclusie. De bestaande impulsen om het mogelijk te maken om de thuissituatie van lerenden te compenseren, moeten behouden blijven. Zeker in een crisissituatie vragen de noden en rechten van kwetsbare lerenden extra aandacht.
De organisatie van onderwijs, het personeel en de begeleiding
We vragen investeringen in beleidsvoerend vermogen, professionalisering op vlak van digitale didactiek, in infrastructuur en uitrusting. We benadrukken de waardevolle aspecten van onderwijs en hoe belangrijk het is om de draagkracht van het personeel te bewaken, zeker in een crisissituatie.
De plaats van afstandsonderwijs
Kan afstandsonderwijs, ook na de crisis, een rol spelen, gecombineerd met contactonderwijs? We brengen de voor- en nadelen in kaart en vragen om die verder te onderzoeken. We vragen garanties voor kwetsbare groepen als afstandsonderwijs het alternatief is in een crisissituatie.
Samenwerking tussen onderwijs en andere beleidsdomeinen en sectoren
Er is nood aan debat over de opvangfunctie van onderwijs, die de voorbije maanden zo essentieel bleek te zijn. Het concept ‘vakantiescholen’ vraagt om wetenschappelijke onderbouwing en overleg met alle onderwijspartners. Meer en betere samenwerking tussen onderwijs- en welzijnspartners versterkt gelijke onderwijskansen. En in een crisissituatie moet overleg tussen Onderwijs en Werk garanties bieden op kwalificatie, ook als stage- en leerwerkplaatsen niet toegankelijk zijn.
Regelgeving
Regelgeving moet garantie bieden op rechtszekerheid voor alle betrokkenen, maar ook handelingsruimte om te inspelen op een concrete situatie. We vragen een risicoanalyse om scenario’s uit te werken zodat onderwijsinstellingen rechtszeker kunnen schakelen in een crisis.