Reactie op de Europese consultatie 'Scholen voor de 21e eeuw'
De Europese Commissie heeft een publieke consultatie georganiseerd over de toekomst van het leerplichtonderwijs in Europa. Met Scholen voor de 21e eeuw nodigt zij alle betrokkenen uit om mee na te denken over de uitdagingen van het leerplichtonderwijs en over de initiatieven die de Europese Unie kan nemen om de lidstaten bij te staan in de modernisering van onderwijs en opleiding.
De Vlor vindt het belangrijk dat onderwijsgeledingen en het middenveld actief kunnen deelnemen aan het debat over de toekomst van het leerplichtonderwijs zodat vernieuwingen niet enkel door technocraten vorm krijgen.
Voorwaarden
Meer in het algemeen geeft de raad vier voorwaarden voor een Europees onderwijsbeleid:
- De pedagogische opdracht van onderwijs mag niet eenzijdig gekleurd worden door economische of competitiviteitoverwegingen.
- Europese initiatieven moeten ruimte laten voor een eigen (Vlaamse) visie op de opdrachten van onderwijs en de kenmerken van het onderwijssysteem (bijv. onderwijsvrijheid)
- Hervormingen op het Europese of nationale/regionale niveau moeten in overleg tot stand komen.
- Een evenwichtige transversaal beleid voeren (samenwerken met andere maatschappelijke sectoren zoals Werkgelegenheid, Welzijn, ...)
Goed onderwijs is noodzakelijk om het concurrentievermogen, het welzijn en de harmonie in de Europese samenleving te verbeteren. De lidstaten zijn verantwoordelijk voor de organisatie en de inhoud van kwaliteitsvol onderwijs en opleiding. De EU kan wel programma's ontwikkelen om hen te helpen van elkaar te leren door informatie en goede praktijken uit te wisselen. ‘Onderwijs en opleiding 2010' is daar een voorbeeld van.
Acht vragen
In het discussiedocument van Scholen voor de 21e eeuw zijn kwesties die cruciaal worden geacht voor scholen in Europa, verwerkt in acht vragen.
- Hoe kan een school zo georganiseerd worden dat zij alle leerlingen het hele scala aan sleutelcompetenties kan bijbrengen?
- Hoe kan de school jonge mensen toerusten met de competenties en motivatie voor een leven lang leren?
- Hoe kan de school een duurzame economische groei op lange termijn in Europa helpen ondersteunen?
- Hoe kan de school het best inspelen op de behoefte aan meer rechtvaardigheid en op de culturele verscheidenheid, en de schooluitval terugdringen?
- Als de school moet beantwoorden aan de individuele leerbehoeften van elke leerling, wat kan men dan doen aan de curricula, schoolorganisatie en de rol van de leraar?
- Hoe kan de school jongeren helpen verantwoordelijke burgers te worden, die fundamentele waarden als vrede en tolerantie tegenover verscheidenheid eerbiedigen?
- Hoe kan het schoolpersoneel getraind en geholpen worden om de problemen waarmee zij te maken krijgen, aan te pakken?
- Hoe kunnen schoolgemeenschappen het best geleid en gemotiveerd worden om succesvol te zijn? Hoe kunnen zij in staat gesteld worden in te spelen op veranderende behoeften en eisen?
In zijn antwoord op de vragen kijkt de Vlor welke maatregelen in de eigen Vlaamse context noodzakelijk zijn om de kwaliteit van het leerplichtonderwijs te verhogen en waar samenwerking op het Europese niveau zinvol kan zijn.