Programmatie van nichebasisopties in de eerste graad van het gewoon secundair onderwijs - schooljaar 2020-2021

De Vlor gaf advies over 219 aanvragen voor de programmatie van nichebasisopties in het tweede leerjaar A of B van het secundair onderwijs. Daar start op 1 september 2020 de modernisering.

Een basisoptie is het keuzegedeelte van vijf lesuren dat een leerling zelf kan kiezen in het tweede jaar, naast de basisvorming die voor alle leerlingen dezelfde is. Zo’n basisoptie laat de leerlingen toe zich te oriënteren en een bewustere keuze te maken voor een studiedomein en studierichting in de tweede graad. De meeste basisopties mogen scholen vrij programmeren. Daarnaast zijn er een aantal nichebasisopties. ‘Niche’ betekent dat er voorwaarden of beperkingen aan gekoppeld zijn omwille van macrodoelmatigheid. Wat die voorwaarden of die beperkingen concreet zijn, heeft de Vlaamse overheid echter niet bepaald. Scholen die een nichebasisoptie nieuw willen programmeren, moet dat laten goedkeuren door de Vlaamse Regering. Die vraagt daarover advies aan de Vlor.

Het gaat om de volgende nichebasisopties: Freinetpedagogie (A), Kunst en creatie (A of B), Sport (A of B), Topsport (A), Voeding en horeca (A en B). Tot nu toe was enkel Kunst en creatie een nichebasisoptie. De beslissing om ook die andere basisopties als niche te beschouwen, is niet gemotiveerd en heeft de scholen en de Vlor verrast. Ook de criteria in de regelgeving zijn niet goed toepasbaar. Dat maakte het voor scholengemeenschappen moeilijk om hun aanbod af te spreken en voor de Vlor om advies te geven.

In het advies geeft de Vlor aan hoe hij de criteria toepast op de aanvragen, rekening houdend met de motivering van de scholen: hoe zij de basisoptie zien in verhouding tot hun aanbod in de tweede en derde graad, hun visie op de eerste graad in de school en de scholengemeenschap, de keuzevrijheid voor ouders en leerlingen enzovoort. We maken voor het advies een onderscheid tussen scholen die zelf de logische vervolgrichtingen inrichten, scholen waar de logische vervolgrichtingen binnen de scholengemeenschap aangeboden worden en scholen waarvoor dat niet het geval is. Tot slot geeft de Vlor advies over de aanvragen voor de nieuwe basisoptie Freinet-pedagogie.

Verder verloop

De Vlaamse Regering zal een beslissing nemen over de programmaties op basis van het advies van de Vlor, AGODI en de Onderwijsinspectie.