Advies over studiekosten in het hoger onderwijs

De Vlor bracht advies uit over het rapport van de regeringscommissarissen hoger onderwijs over de facturatie van extra studiekosten in het hoger onderwijs. Die vallen buiten het studiegeld en kunnen voor sommige studierichtingen oplopen tot enkele honderden euro’s. Die bijkomende financiële drempel komt de verdere democratisering van het hoger onderwijs niet ten goede.

Wat zijn de extra studiekosten?

Het studiegeld moet de kosten dekken die gebonden zijn aan de deelname aan onderwijsactiviteiten en/of examens. De Vlor is geen vragende partij om een regelgevende lijst vast te stellen van zaken die onder het studiegeld vallen, maar vraagt wel dat instellingen zich voortdurend blijven afvragen of de extra kosten die gekoppeld aan een bepaalde opleiding, niet vallen onder het studiegeld.

Kostenbeheersing

Door dit gesprek op het niveau van de opleidingen in gang te zetten, denkt de Vlor dat individuele docenten en instellingsbesturen gesensibiliseerd worden om na te denken over de noodzaak van bepaalde uitgaven (voor o.a. materialen) en over manieren om de kosten te drukken. In deze discussie is het erg belangrijk om ook de dialoog aan te gaan met de studentenvertegenwoordigers.

Transparantie

Opleidingsgebonden extra studiekosten verschillen erg veel van opleiding tot opleiding, maar ook van instelling tot instelling. Zo verwijst de ene instelling studenten door naar derden om cursusmateriaal of boeken aan te kopen, terwijl de andere instelling dit zelf voor haar studenten regelt. Het moet voor studenten duidelijk zijn welke extra opleidingsgebonden studiekosten zij kunnen verwachten. Hetzij aangerekend door de instelling, hetzij door derden. De Vlor is van mening dat geen bijkomende decretale regeling voorzien moet worden voor de berekening en aanrekening van extra opleidingsgebonden studiekosten. Hij vraagt wel dat instellingen decretaal verplicht worden om transparant te communiceren over de totale opleidingskost.

Inschatting op basis van modeltraject

Vooraleer een student zich inschrijft, moet hij een overzicht hebben van de kosten op opleidingsniveau, gebaseerd op de prijzen van het voorbije academiejaar en uitgewerkt voor een modeltraject. Het gaat hierbij dan over de opleidingsgebonden extra studiekosten die door de instelling aangerekend worden, maar ook die bij derden (zoals boekhandels) gemaakt moeten worden. Daarnaast moet de student ook een zicht hebben op de totale directe opleidingsgebonden studiekost per opleidingsfase. Kosten die de opleidingsfase overstijgen, moeten geëxpliciteerd worden en in de berekening evenredig over de verschillende opleidingsfasen verdeeld worden. Voor grote aankopen zoals een laptop of een fototoestel moet de instelling de afschrijfkost voor een duurzaam toestel met minimale vereisten opgeven.