Advies over het verslag 'Strijd tegen armoede, evoluties en perspectieven, een bijdrage aan politiek debat en politieke actie'

De Vlaamse Onderwijsraad heeft advies uitgebracht over het tweejaarlijks verslag van het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting. De raad geeft zijn visie over de bevindingen en aanbevelingen uit het verslag die raakvlakken hebben met onderwijs.

Het advies concentreert zich op de onderwijssituatie van mensen die in armoede leven. Zowel allochtone als autochtone mensen in meervoudige achterstandssituaties behoren tot deze groep.

De raad suggereert aan het Steunpunt om meer mensen uit het onderwijsveld op te nemen in zijn overleggroep over onderwijs.

Begeleiden naar autonomie
De Vlor schaart zich helemaal achter de visie van het verslag dat elke begeleiding de persoon in staat moet stellen zijn autonomie daadwerkelijk te vergroten. Begeleiding in partnerschap en empowerment vormen het leidmotief van het Vlor-advies.

Wetenschappelijk onderzoek
Hoewel de overheid voor de financiering van de scholen nu meer gegevens verzamelt over de sociale, culturele en economische achtergrond van leerlingen, blijven er nog talrijke lacunes in de kennis over het verband tussen armoede en onderwijs. Om goed onderwijsbeleid te kunnen voeren, zijn cijfergegevens belangrijk én kwalitatieve informatie die het verhaal achter de cijfers zichtbaar maakt.

Gelijke kansen kernopdracht
De Vlor vindt dat gelijke onderwijskansen een opdracht is voor elke school. Elke school moet zich afvragen of zij er niet ongewild mee de oorzaak van is dat sommige leerlingen niet slagen, en hoe zij er kan naar streven dat al haar leerlingen de eindstreep halen. Daarom steunt de Vlor bijvoorbeeld het beleid om kleuters uit kansarme gezinnen meer te laten deelnemen aan het kleuteronderwijs, het spijbelbeleid en het protocol met de medische sector over de ‘dixit-briefjes'. De raad pleit voor afstemming tussen het huiswerkbeleid van de school en huiswerkbegeleiding en vraagt aandacht voor leerlingen die leven van een OCMW-uitkering.

Betrokkenheid van ouders versterken
Een doordacht inschrijvingsbeleid en opleiding van de ‘inschrijvers' zijn cruciaal om het inschrijvingsmoment zo goed mogelijk te benutten voor de toekomstige samenwerking. Ook het communicatiebeleid kan afstand en moeilijkheden helpen voorkomen. Eenvoudig taalgebruik en rekening houden met de positie van ouders in armoede kan een wereld van verschil betekenen. Niet alle ouders hebben bijvoorbeeld toegang tot internet. De Vlor pleit ook voor het beperken van de schoolkosten, voor schooltoelagen, manieren om kansarme ouders toch te laten participeren aan overlegorganen op school, NT2-projecten, opvoedingsondersteuning en een leesbaar schoolreglement. Niet enkel de school, maar ook het CLB, ouderkoepels, Welzijn en Gezondheidszorg kunnen ouders in armoede ondersteunen en sterker maken bij het uitoefenen van hun verantwoordelijkheden in verband met de schoolcarrière van hun kinderen.

Actoren in armoedebestrijding
Onderwijsmensen en docenten lerarenopleiding moeten al in hun opleiding leren omgaan met mensen die in armoede leven. Bij uitbreiding zou aandacht voor kansarmoede aan bod moeten komen in de opleiding van iedereen die er bij de uitoefening van zijn beroeps mee in contact zal komen. De raad vindt de inbreng in het onderwijs en op de schoolvloer van brugfiguren, ervaringsdeskundigen, zelforganisaties en beroepskrachten die zich inzetten voor mensen in armoede erg wenselijk, zolang ze niet in de plaats treden van hun doelgroep of de leden van het schoolteam. Er is ook meer en structureel overleg nodig over de ondersteuning van kinderen die in armoede leven in verband met initiatieven voor vrijetijdsbesteding, cultuur, het gezondheidsbeleid op school en Europese uitwisselingsp