Inspiratiedag rond internationale tendensen in hogeronderwijsbeleid (volzet)
Van Bologna tot European Degree: samen bouwen aan het hoger onderwijs van morgen
Update 19 februari: De inschrijvingen zijn gesloten; bij annulaties contacteren we nog personen op de reservelijst.
We bevinden ons momenteel op een scharniermoment. Het Bolognaproces werd 25 jaar geleden opgestart, en dat heeft in het Vlaamse hoger onderwijs tot een grote omwenteling geleid. Intussen is het hoog tijd voor een evaluatie van dat proces, lezen we in het Vlaams Regeerakkoord 2024-2029 en de Beleidsnota Onderwijs 2024-2029.
Tegelijkertijd stellen we vast dat er vanuit het Europese niveau verschillende tendensen op ons hoger onderwijs af komen. Denk maar aan het voorstel van de Europese Commissie rond het European Degree (een universeel erkende kwalificatie als resultaat van een transnationale samenwerking tussen hogeronderwijsinstellingen), maar bijvoorbeeld ook aan de European University Alliances die al enkele jaren geleden zijn gestart en ondertussen volop werden uitgerold.
De opkomst van deze tendensen brengt ons tot de vraag: Hoe komt het dat we 25 jaar na de opstart van het Bolognaproces nu toch een aantal nieuwe impulsen lijken nodig te hebben? En wat is noodzakelijk om de ambities die we al langer nastreven rond de eenmaking van een hogeronderwijsruimte ten volle waar te maken?
Het doel van de inspiratiedag is niet alleen een terugblik op 25 jaar Bolognaproces en een stand-van-zaken van de huidige tendensen op Europees niveau. We willen ook bijdragen tot visievorming, om geïnformeerd en proactief te kunnen inspelen op wat er op ons afkomt.
Programma
Onthaal met koffie
Verwelkoming
Mieke Van Herreweghe, voorzitter Raad Hoger Onderwijs
Inhoudelijke situering van de studiedag
Frederik De Decker en Stijn Coenen, co-voorzitters Vlor-werkgroep Internationale tendensen hogeronderwijsbeleid
Een synthetiserend kader - Keynote 1
Robert Wagenaar (Hoogleraar geschiedenis en politiek van het hoger onderwijs, Rijksuniversiteit Groningen)
Robert Wagenaar biedt een synthetiserend kader rond internationalisering als deel van het huidige hogeronderwijsysteem. Zijn keynote omvat een bevlogen terugblik op 25 jaar Bolognaproces, met daarnaast een inkijk in de huidige Europese tendensen (zoals het Higher Education Package/European degree, European Universities Alliances, Erasmus Mundus, ECTS, etc.).
Pauze
Een studentenperspectief - Keynote 2
Michael Hörig (directeur DAAD Brussel, bij de start van het Bologna-proces VVS- en nadien ESU-vertegenwoordiger).
Michael Hörig blikt vanuit het studentenperspectief kritisch terug op 25 jaar Bologna. Wat is zijn analyse, als hij terug in de schoenen van studentenvertegenwoordiger van toen gaat staan en – vanuit zijn positie als professional – daarop terugblikt? Werden de ambities van toen waargemaakt? Wat hebben we laten liggen? Waarom zijn sommige dingen gerealiseerd en andere niet?
Deze keynote wordt aangevuld door reflectie vanuit een actueel studentenperspectief, gebracht door Alexander Van de Sande (studentenvertegenwoordiger bij VVS).
Broodjeslunch
3 parallelle break-out sessies.
In deze parallelle sessies buigen we ons over de vragen:
- Waar staan we nu; wat is er al verwezenlijkt?
- En waar willen we naartoe, op korte termijn (dus binnen het huidige kader) maar ook op middellange termijn?
Voor elk van de break-out sessies nodigen we deelnemers uit om praktijken/casussen/ervaringen te delen, via rondetafelgesprekken.
Sessie 1: Sociale dimensie
Vanuit Vlaanderen hebben we in het kader van het Bolognaproces steeds gefocust op de sociale dimensie. Dat omvat alle kwesties rond democratisering, participatie, etc. Welke noden zijn er bij de hogeronderwijsinstellingen en op Vlaams niveau, rond de sociale dimensie? De bevindingen van het PLAR-U-PAGs project, rond de implementatie van de principes en richtlijnen voor de sociale dimensie (Inclusive Higher Education), vormen het vertrekpunt om het gesprek aan te snijden.
Sessie 2: Duurzame samenwerking
Hoe kunnen we de duurzame samenwerking tussen instellingen, die nu door het European Degree wordt bevorderd – maar ook bijvoorbeeld door de European Universities Alliances - , sterker inhoudelijk ondersteunen? We vertrekken o.a. van de bevindingen vanuit de pilots van het European Degree.
Sessie 3: Structuren
Als we kijken naar ons systeem in Vlaanderen dat door Bologna meer open geworden is en vormen van samenwerking faciliteert, welke structuren moeten dan verder worden aangepakt? We focussen op deze structuren waarbij we in Vlaanderen keuzes hebben gemaakt die bijzonder zijn in vergelijking met andere landen, bijvoorbeeld banaba’s en manama’s, eenjarige masters, etc. Het Bologna Implementation Report, waar Vlaanderen via verschillende indicatoren wordt afgezet tegenover enkele andere Bologna-landen, vormt een invalshoek voor het gesprek.
Plenaire slotreflecties
Receptie