Advies over het Vlaams Actieplan Armoedebestrijding 2015-2019
De Vlor bracht advies uit over de onderwijsfiches uit het nieuw Vlaams Actieplan Armoedebestrijding (VAPA) 2015-2019. De raad doet dit voor de definitieve goedkeuring van het actieplan door de Vlaamse regering en schrijft zich zo in in het participatief proces dat voorafgaat aan de totstandkoming van het actieplan.
De onderwijsfiches van het actieplan bevatten een overzicht van alle lopende onderwijsmaatregelen die te maken hebben met gelijke onderwijskansen, diversiteit en armoedebestrijding. Dit volstaat voor de Vlor niet. De raad verwacht ambitieuze onderwijsfiches die vertrekken vanuit de overtuiging dat onderwijs cruciaal is voor een geïntegreerd beleid voor armoedebestrijding.
Een armoedebeleid in onderwijs moet eerst en vooral de financiële drempels slechten die lerenden in armoede verhinderen om volwaardig deel te nemen aan alle onderwijsniveaus. Volgens de Vlor creëert de nieuwe bevoegdheid van de Vlaamse regering inzake kinderbijslag hier een opportuniteit. De overheid kan de databanken voor de kinderbijslag gebruiken voor de automatische toekenning van schooltoelagen en studietoelagen. Een inschrijving zet dan automatisch de procedure voor de toekenning op gang, zonder papierwerk voor de ouders. Ouders in armoede moeten echter ook tijdig weten of zij recht hebben op studiefinanciering en in welke mate dit bedrag de kosten dekt. Zij moeten goed geïnformeerd kunnen beslissen.
Een goed armoedebeleid in onderwijs verbetert niet alleen de toegang tot alle onderwijsniveaus, maar ook de doorstroming doorheen de verschillende onderwijsniveaus. Zo steunt de Vlor de overheid in haar streven naar een maximale participatie van kleuters aan het kleuteronderwijs. Een streven dat alleen kan slagen als elke kleuter een plek vindt in een kleuterschool.
De Vlor vindt het een goed idee van de overheid om te monitoren in welke mate kansarme leerlingen gebruik kunnen maken van buitengewoon onderwijs en ondersteuningsvormen zoals geïntegreerd onderwijs en gepaste zorg in het gewoon onderwijs.
De Vlor ondersteunt ook het voornemen van de overheid om de betrokkenheid van laaggeschoolde ouders bij de school van hun kinderen te versterken via geletterdheidsondersteuning. Maar het doel van de overheid is onvoldoend ambitieus. Het leerplichtonderwijs moet tegen 2019 niet alleen het aanbod van geletterdheidsondersteuning voor ouders kennen, maar er moet ook een significante toename zijn van het aantal ouders dat op dit aanbod ingaat.
De Vlor vraagt een bijzondere inspanning voor een verbetering van de kennis van armoede in het volledige professionaliseringstraject van het personeel van het onderwijs, ook van het hoger onderwijs.
Het is ook nodig om, zoals de overheid voorstelt, bij alle beleidsmaatregelen in dialoog met alle betrokken actoren na te gaan wat hun impact is op mensen in armoede.
Daarnaast ontbreken er volgens de Vlor een aantal fiches, en dan vooral fiches die te maken hebben met financiering en studiefinanciering. En het zijn net dit soort ingrepen die volgens de Vlor een absolute voorwaarde zijn om het recht op onderwijs voor kinderen, jongeren en volwassenen in armoede te garanderen.
Download hier het volledige advies